TÌM HIỂU VỀ CHẤT LÀM TRẮNG GLUTATHIONE (PHẦN 2)
Glutathione và sắc tố ở người
Melanin trong da người là một polymer của các hợp chất indole khác nhau được tổng hợp từ L-tyrosine theo con đường hình thành sắc tố Raper – Mason (Hình 2) với tyrosinase là enzym giới hạn tốc độ. Tỷ lệ hai loại melanin khác nhau được tìm thấy trong da, eumelanin màu nâu-đen và pheomelanin màu vàng-đỏ xác định màu sắc da. Tỷ lệ tăng pheomelanin có liên quan với màu da sáng.
Hình 2: Con đường Raper – Mason mô tả các bước trong quá trình tổng hợp melanin. Sự hiện diện của glutathione/ cysteine có thể gây ra sự chuyển đổi theo hướng sản xuất pheomelamin cao hơn so với eumelanin.
Tiếp xúc với tia UV là một yếu tố quan trọng nhất gây ra tăng sắc tố không mong muốn. Các chất chống oxy hóa dùng đường uống có thể làm giảm một phần sự hình thành sắc tố do ức chế các gốc tự do.
Một trong những phần đầu tiên của bằng chứng về sự liên quan giữa thiol và da đến từ tác động của một chiết xuất ở da người có chứa hợp chất sulfhydryl hoạt tính. Nó ngăn chặn sự hình thành melanin bằng cách ức chế tyrosinase. Tăng sắc tố đã được quan sát thấy khi hợp chất này bị oxy hóa và bất hoạt bởi các yếu tố như: nhiệt, bức xạ và viêm do hậu quả của sự mất tác dụng ức chế tyrosinase. Halprin và Ohkawara cung cấp bằng chứng vật lý và sinh hóa rằng “hợp chất sulfhyl” này là glutathione.
Tác dụng của glutathione trên sắc tố
Vai trò của glutathione như một chất làm trắng là một phát hiện ngẫu nhiên khi làm sáng da được nhận thấy là tác dụng phụ khi sử dụng glutathione liều cao. Nhiều cơ chế khác nhau về hiệu ứng giảm sắc tố của glutathione đã được đề xuất, trong đó ức chế tyrosinase là quan trọng nhất. Glutathione có thể làm giảm hoạt động của tyrosinase theo ba con đường. Tyrosinase bị ức chế trực tiếp thông qua vị trí nối chelate của đồng bởi các nhóm thiol. Thứ hai, glutathione can thiệp vào sự chuyển hóa tyrosinase thành premelanosomes, là điều kiện tiên quyết để tổng hợp melanin. Thứ ba, sự ức chế tyrosinase được thực hiện gián tiếp thông qua tác dụng oxy hóa của nó. Glutathione dịch chuyển sự hình thành sắc tố từ eumelanin thành phaeomelanin bằng phản ứng giữa các nhóm thiol và dopaquinone dẫn đến sự hình thành phức hợp sulfhydryl-dopa.
Glutathione có đặc tính chống oxy hóa mạnh. Tác dụng loại bỏ các gốc tự do của glutathione ngăn chặn hoạt động cuả tyrosinase gây ra bởi peroxide. Glutathione đã được chứng minh trong việc loại bỏ tia UV gây ra bởi các phản ứng oxy nguyên tử trong tế bào biểu bì. Một nghiên cứu gần đây trên bệnh nhân nám da ghi nhận rằng nồng độ enzyme glutathione-peroxidase cao hơn ở bệnh nhân so với nhóm chứng, cho thấy vai trò của stress oxy hóa trong nám da. Dựa trên những nghiên cứu này, tiềm năng của glutathione trong việc kiểm soát nám da và tăng sắc tố dường như hợp lý.
Các nguồn thực phẩm tự nhiên chứa glutathione
Trái cây, rau củ và các loại hạt là nguồn glutathione tự nhiên. Cà chua, bơ, cam, óc chó và măng tây là một trong những đồ ăn phổ biến giúp tăng nồng độ glutathione trong cơ thể. Whey protein là một nguồn giàu glutathione và được sử dụng để tăng nồng độ glutathione trong cơ thể ở bệnh nhân xơ nang.