NGĂN NGỪA BIẾN CHỨNG SAU THAY DA HÓA HỌC
Thay da hóa học giúp cải thiện chất lượng làn da nhưng cũng có thể gây ra nhiều biến chứng không mong muốn. Bệnh nhân nên tìm hiểu thật kỹ và cân nhắc trước khi áp dụng thủ thuật này.
Ở bệnh nhân có khuynh hướng tăng sắc tố, cần sử dụng chất tẩy trắng trước và sau điều trị. Nên tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là những cơ địa dễ tăng sắc tố. Thay da sâu là một nguy cơ. Tránh nguy cơ hình thành sẹo có tầm quan trọng đặc biệt, nhưng điều này rất khó. Cần chú ý đến những chi tiết khi thay da và kinh nghiệm khi thực hiện thủ thuật. Sự giảm sắc tố ở người da trắng sau thay da sâu gần như là phổ biến và cần được chấp nhận ở mức độ nhất định.
Nhiều biến chứng và sẹo được ghi nhận từ việc thay da với acid trichloroacetic (TCA) hơn là phenol. Thay da sâu có thể được thực hiện dễ dàng với TCA, cẩn thận để không lột quá sâu. Các biến chứng khác như nhiễm trùng, đau nặng sau thủ thuật và thay da quá sâu hoặc quá nông được giảm thiểu bằng kinh nghiệm của bác sĩ.
Các biến chứng xảy ra nhiều với kiểu da sẫm màu và các chất thay da nhất định (ví dụ như TCA).
Thay đổi sắc tố
Thay đổi sắc tố không phải là một biến chứng hiếm gặp, nhất là với các tác nhân thay da sâu. Trong một số trường hợp, vùng da sau thủ thuật duy trì màu trắng bệch. Có nhiều biện pháp để ngăn ngừa những thay đổi sắc tố không mong muốn. Thông thường, những bệnh nhân với làn da sáng có nguy cơ tăng sắc tố thấp hơn, nhưng các yếu tố di truyền cũng đóng một vai trò quan trọng, đôi khi, những bệnh nhân có làn da sáng lại tăng sắc tố một cách bất ngờ.
Sử dụng hỗn hợp hydroquinon và tretinoin (công thức của Kligman) trước khi thay da nông hoặc trung bình và sử dụng chế phẩm này sau khi thay da sâu để giảm tỷ lệ biến chứng.
Sau khi thay da hóa học, da thường nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, đây cũng là tác nhân làm tăng sắc tố. Hướng dẫn bệnh nhân sử dụng kem chống nắng mỗi ngày từ 6-12 tháng sau thay da. Bệnh nhân cũng nên biết cách áp dụng trang điểm thích hợp.
Giảm sắc tố là kết quả của sự phá hủy hoặc ức chế tế bào melanin. Tế bào melanin có nguồn gốc từ tế bào mào thần kinh và không có khả năng tái tạo hoặc phân chia. Giảm sắc tố gặp phải thường xuyên khi thay da với phenol, điều này đã khiến phenol bị thay thế bằng các tác nhân khác.
Sự giảm sắc tố khó đánh giá cho đến khi ban đỏ giảm xuống, nhưng tại thời điểm này tình trạng sắc tố không mong muốn trở nên vĩnh viễn. Đường phân cách giữa vùng da được điều trị và không được điều trị thường được chú ý nhất. Điều này có thể khắc phục bằng cách áp dụng công thức nồng độ thấp ở vùng này.
Sẹo
Sẹo là một biến chứng đáng sợ nhất của thay da hóa học. Bằng cách sử dụng các tác nhân thay da thích hợp, nguy cơ hình thành sẹo sẽ được giảm xuống. Ngoài ra, để làm giảm nguy cơ sẹo, bệnh nhân được khuyên không nên gãi ở vùng da đang điều trị.
Bệnh nhân có tiền sử sẹo lồi không nên áp dụng thay da trung bình hoặc sâu vì nguy cơ hình thành sẹo. Thay da trung bình hoặc sâu xâm nhập vào lớp da bề mặt và lớp trung bì lưới, do đó có thể kích thích sẹo lồi. Thay da bề mặt chỉ tẩy da chết ở lớp sừng hoặc bề mặt biểu bì nên có thể áp dụng trong trường hợp này.
Thương tổn chậm lành có thể dẫn đến phì đại sẹo, một biến chứng đòi hỏi phải theo dõi chặt chẽ và điều trị tích cực. Có thể cải thiện điều này bằng steroid tại chỗ hoặc tiêm, miếng dán silicon, dùng áp lực và massage sẹo. Việc cắt bỏ hoặc mài mòn da được dùng trong một số trường hợp để đạt được kết quả như mong đợi.
Nhiễm trùng
Bằng cách sử dụng bacitracin cho thay da trung bình/sâu và làm sạch khuôn mặt với povidon, sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Nhiễm nấm Candida cũng có thể gặp nên sử dụng fluconazole một đợt ngắn. Cần nâng cao nhận thức cho bệnh nhân để sử dụng kháng sinh một cách thích hợp.
Các biến chứng nhiễm trùng ít xảy ra nhưng cũng cần cảnh giác và điều trị tích cực với kháng sinh đường uống và tại chỗ. Nhiễm Pseudomonas có thể được điều trị bằng cách rửa mặt với nước cân bằng và dấm trắng chưng cất.
Hội chứng sốc nhiễm độc cũng được báo cáo sau thay da hóa học nhưng hiếm gặp.
Herpes được điều trị với với acyclovir đường miệng hoặc tại chỗ. Hầu hết được điều trị nhanh và hiếm khi để lại sẹo. Có thể phòng ngừa với acyclovir (400mg đường uống), bắt đầu từ 2 ngày trước và duy trì 7 ngày sau thay da.
