TÁI TẠO BỀ MẶT DA VỚI LASER BÓC TÁCH
Tái tạo bề mặt da bằng laser bóc tách là một quá trình làm bốc hơi các lớp da tổn thương hoặc lão hóa trên cùng bằng năng lượng laser có kiểm soát. Hiệu ứng làm lành và tái cấu trúc của làn da được tin rằng giúp làm giảm sự biểu hiện của các nếp nhăn. Laser tái tạo bề mặt bóc tách không nên bị nhầm lẫn với laser không xâm lấn – vốn giữ nguyên tính toàn vẹn của làn da.
Tái tạo bề mặt da bằng laser (hay còn được gọi là thay da laser) là một trong những quy trình xâm lấn phổ biến nhất trong ngành phẫu thuật thẩm mỹ. Các lợi ích cũng như nguy cơ của liệu pháp có thể dao động từ thấp đến đáng kể tùy thuộc vào kỹ thuật sử dụng, tay về và kinh nghiệm của bác sỹ, cơ địa bệnh nhân,.v.v… Việc quyết định điều trị sẽ tương đối khó khăn đối với những ai còn mơ hồ về lợi ích, nguy cơ, kỹ thuật, tính an toàn,.v.v… của phương pháp. Bài viết sẽ phân tích một cách tổng quan về các yếu tố này.
Lợi ích
Hầu hết các nghiên cứu đều đồng ý rằng việc tái tạo bề mặt da với laser nếu được thực hiện một cách thích hợp sẽ có thể giúp giảm đáng kể sự biểu hiện của các nếp nhăn li ti và cả nếp nhăn sâu trong một số trường hợp. Nó có thể được áp dụng trên toàn mặt hoặc thường hơn là trên các vùng da quanh mắt và miệng. Một số bác sỹ phẫu thuật kết hợp tái tạo bề mặt da bằng laser với nâng cơ hoặc các quy trình khác để tạo nên hiệu quả tối ưu. Ưu điểm của laser so với các phương pháp tái tạo bề mặt khác (thay da sâu và mài mòn da) bao gồm độ chính xác cao hơn, chảy máu ít hơn, ít cảm giác khó chịu hơn và có thể là thời gian hồi phục ngắn hơn.
Hiệu quả của tái tạo bề mặt da với laser đặc biệt đáng chú ý sau giai đoạn làm lành ban đầu và trong khoảng 1 năm sau đó. Các kết quả thường tồn tại được từ 1 đến 5 năm (đối với mi mắt dưới thì ngắn hơn, từ 1 – 2 năm). Việc điều trị duy trì với các tác nhân dùng ngoài có thể giúp kéo dài hiệu quả của laser trên da. Nhìn chung, các nếp nhăn hình thành chỉ do sự lão hóa đáp ứng tốt hơn so với những nếp nhăn xuất hiện do biểu cảm gương mặt, chẳng hạn như cười, cau mày hay nheo mắt. Thậm chí nếu được loại bỏ thành công, các nếp nhăn động này cũng sẽ có xu hướng xuất hiện trở lại nhanh chóng.
Các kết quả tái tạo bề mặt với laser tỏ ra khác nhau tùy thuộc vào kỹ thuật sử dụng, kỹ năng của bác sỹ cũng như cơ địa của từng bệnh nhân. Một số người đạt được kết quả vượt ngoài mong đợi trong khi những người khác lại không có được sự cải thiện rõ ràng hoặc thậm chí còn gặp phải những phản ứng không mong muốn.
Nguy cơ
Dù được gọi là tái tạo bề mặt hay thay da bằng laser đi nữa thì đây vẫn là một quy trình xâm lấn làm bốc hơi các lớp tế bào da trên cùng bằng các xung năng lượng laser. Trong hầu hết các trường hợp, sự tổn thương được kiểm soát tốt và quá trình hồi phục tương đối mượt mà. Các tác dụng không mong muốn bao gồm tạo sẹo, nhiễm trùng, mất sắc tố, đỏ và khô da,.v.v… Khi quy trình được thực hiện đúng cách và kỹ thuật cũng như bệnh nhân được lựa chọn một cách thích hợp, các tác dụng phụ không thường xảy ra. Nếu lựa chọn tái tạo bề mặt da với laser, việc tìm kiếm các bác sỹ có bằng cấp thích hợp cùng với kinh nghiệm thực tế sâu rộng về phương pháp này có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Cần lưu ý rằng vì sự khác nhau về cơ địa ở mỗi cá thể, các tác dụng không mong muốn vẫn có thể xảy ra dù cho quy trình được thực hiện bởi bác sỹ tay nghề cao nhiều kinh nghiệm. Cụ thể, những người sở hữu làn da tối màu có nguy cơ rối loạn sắc tố cao hơn trong khi những người đang dùng isotretinoin (một hoạt chất điều trị mụn phổ biến) hoặc có một số vấn đề về mô liên kết sẽ rất dễ hình thành sẹo. Nhiều tình trạng viêm da khác nhau cũng có thể làm tăng nguy cơ tác dụng không mong muốn. Ngoài ra, thay da bằng laser có thể kích hoạt virus herpes và có thể là các mầm bệnh không hoạt động khác. Trong hầu hết các trường hợp, bệnh nhân được chỉ định sử dụng thuốc kháng virus và đôi khi là kháng sinh trước và sau quy trình.
Tốt hơn hết nên thực hiện đều trị thử nghiệm trên một vùng da nhỏ, đặc biệt là đối với những người có làn da sẫm màu để đánh giá nguy cơ rối loạn sắc tố da cũng như các tác dụng phụ khác.
Kỹ thuật laser
Có một sự đa dạng đáng kể về thiết bị cũng như kỹ thuật điều trị được áp dụng trong liệu pháp tái tạo bề mặt da với laser. Hai loại laser phổ biến nhất dùng để loại bỏ nếp nhăn là laser CO2 và erbium:YAG. Laser CO2 tỏ ra tương đối hiệu quả hơn trong việc điều trị các nếp nhăn sâu tuy nhiên kèm theo thời gian hồi phục dài hơn và có xu hướng gây ra các tác dụng không mong muốn ở mức độ cao hơn. Một số bác sỹ phẫu thuật sử dụng kết hợp cả hai loại laser này trong cùng một quy trình. Laser erbium dành cho các rãnh nhăn mịn và nếp nhăn nhỏ trong khi laser CO2 sẽ tác động đến các nếp nhăn sâu hơn. Cách tiếp cận này có thể sẽ tạo được sự cân bằng tốt hơn giữa lợi ích và nguy cơ.
Một khía cạnh về kỹ thuật quan trọng khác là số lượt phát xung mà bác sỹ thực hiện trên da khi điều trị bằng laser. Việc thực hiện liên tiếp nhiều lượt phát xung (đặc biệt là đối với laser CO2) sẽ tạo ra tổn thương nhiệt lớn hơn và dẫn đến tác dụng phụ cao hơn cũng như thời gian hồi phục dài hơn. Một số bác sỹ phẫu thuật cho rằng nhiều lượt phát xung hơn sẽ mang lại kết quả cải thiện nếp nhăn tốt hơn. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng lợi ích từ các lượt phát bổ sung có thể không nhiều nhưng lại kèm theo nguy cơ đáng kể. Một số bác sỹ có ý tưởng thiết kế một quy trình kết hợp hữu hiệu hơn, khi đó các vùng da có vấn đề (xung quanh mắt, miệng và vùng trán) trước hết được điều trị với một lượt phát xung laser CO2 và sau đó bổ sung thêm một hoặc nhiều lượt phát xung laser erbium (ít tổn thương hơn). Phần còn lại của khuôn mặt có thể được điều trị với một lượt phát xung laser erbium khác.
Hạn chế
Tái tạo bề mặt da với laser hiếm khi có thể loại bỏ hoặc cải thiện đáng kể tình trạng nếp nhăn sâu hay chảy xệ dù cho thiết bị hay kỹ thuật nào được sử dụng. Đối với các nếp nhăn động, tiêm độc tố botulinum sẽ là lựa chọn an toàn và hiệu quả hơn. Đối với nếp nhăn sâu tĩnh, một cách tiếp cận hiệu quả là chất làm đầy (filler). Nâng cơ vẫn là quy trình được chỉ định hàng đầu dành cho tình trạng chảy xệ.
