ROSACEA LIÊN QUAN ĐẾN CHỨNG ĐAU NỬA ĐẦU NHƯ THẾ NÀO?

Tỷ lệ và nguy cơ đau nửa đầu ở bệnh nhân rosacea: nghiên cứu dựa trên toàn thể dân số.

Rosacea là một bệnh viêm da đặc trưng bởi hồng ban trung tâm và đỏ bừng mặt, giãn mạch, mụn mủ, u nang và mũi sư tử. Hiệp hội Rosacea quốc tế đã chia rosacea thành 4 loại: dạng ban đỏ giãn mạch, mụn mủ, thể phì đại và rosacea mắt – mặc dù các loại này thường khó phân biệt trên lâm sàng. Rosacea ảnh hưởng đến tất cả các dân tộc, nhưng những người có làn da sáng của Châu Âu dễ có xu hướng bệnh hơn (một nghiên cứu ở Thụy Điển với tỉ lệ hiện mắc là 10%).

Rosacea có sinh lý bệnh phức tạp và liên quan đến độ nhạy cảm quá mức của hệ miễn dịch bẩm sinh, gây ra bởi các yếu tố môi trường, chế độ ăn uống, hormon và lối sống. Các nghiên cứu gần đây đã làm sáng tỏ các bệnh tự miễn liên quan đến rosacea; bao gồm: bệnh tiểu đường type 1, bệnh celiac, thấp khớp, đa xơ cứng, chứng mất trí và Parkinson.

Bệnh nhân rosacea thường đỏ bừng mặt và châm chích trên khuôn mặt và ngực – điều này được gọi là “rosacea do thần kinh”. Điều đáng lưu ý là những bệnh nhân này có tỷ lệ đau nửa đầu cao hơn (đau đầu và buồn nôn tái phát, kích hoạt bởi ánh sáng hoặc âm thanh).

Để khảo sát mối liên quan này, Egeberg và đồng nghiệp đã đánh giá mức độ phổ biến của đau nửa đầu trong một quần thể lớn ở Đan Mạch tử 18 tuổi trở lên với rosacea (n=49,475; 68% là phụ nữ) so với nhóm đối chứng (n=4,312,213; 50.6% phụ nữ).

Phân tích thống kê của Egeberg và các đồng nghiệp đã kiểm soát các biến số gây nhiễu, bao gồm tình trạng kinh tế xã hội, hút thuốc và uống rượu – cho thấy mối liên có ý nghĩa thống kê sau đây:

• Tỷ lệ hiện mắc ban đầu của chứng đau nửa đầu cao hơn ở nhóm rosacea (12.1%) so với nhóm chứng (7.3%) với tỉ số nguy cơ có điều chỉnh (HR) là 1.31.
• Rosacea mắt cho thấy mối tương quan lớn hơn với chứng đau nửa đầu (HR, 1.69). Nói cách khác, bệnh nhân bị rosacea mắt có nguy cơ bị chứng đau nửa đầu nhiều hơn 69% so với những người không bị rosacea.
• Không có mối liên quan giữa rosacea thể phì đại và chứng đau nửa đầu.
• Rosacea tương quan mạnh hơn với chứng đau nửa đầu ở phụ nữ và người cao tuổi (từ 50 tuổi trở lên).

Thảo luận

Một thập kỉ trước, rosacea được coi là tình trạng nhiễm trùng của các lỗ chân lông, gây ra do sự phát triển quá mức của vi khuẩn (Propionibacterium acnes), nấm men (Pityrosporum ovale) hoặc vi sinh vật (Demodex). Trong 5 năm qua, vai trò trọng tâm đã chuyển sang nguyên nhân của tăng phản ứng miễn dịch bẩm sinh ban đầu và sự mất ổn định mạch.

Trong nghiên cứu này, Egeberg và đồng nghiệp đã phát hiện ra tỷ lệ hiện mắc cao hơn và nguy cơ của chứng đau nửa đầu trong một quần thể lớn người dân Đan Mạch với rosacea – đặc biệt ở phụ nữ, những người trên 50 tuổi và thể rosacea mắt.

Mối liên quan này mặc dù được quan tâm nhiều, nhưng không có mối quan hệ nhân quả. Hơn nữa, các nhà nghiên cứu cũng thừa nhận rằng dân số nghiên cứu Đan Mạch (chủ yếu là da trắng) không thể được tổng quát cho các dân tộc khác.

Tuy nhiên, các bác sĩ lâm sàng nên cân nhắc sàng lọc bệnh nhân với rosacea và triệu chứng đau nửa đầu và ngược lại. Các nhà nghiên cứu nên khảo sát xem rosacea và chứng đau nửa đầu có xảy ra đồng thời hay không, bởi vì điều này có thể làm sáng tỏ sinh bệnh học của cả hai tình trạng này.